"Migdałowa Madonna"- Marina Fiorato

Autor: Marina Fiorato

Wydawca: Albatros
Rok: 2012
Stron: 400

Z bitwy pod Pawią w 1525 roku nie wraca Lorenzo di Saronno, tylko jego giermek. Nieutulona w bólu żona Lorenza, piękna Simonetta, odkrywa, że znalazła się w nędzy. Szuka pomocy u bogatego, a wyklętego przez miasto Żyda Manodoraty, a jednocześnie decyduje się pozować za pieniądze malarzowi, Bernardinowi Luiniemu, który dekoruje freskami kościoł w Saronno. Artysta i modelka zakochują się w sobie, ale przyłapani przez giermka, zostają przez niego zadenuncjowani. Czy ich miłość wytrzyma ciężką próbę rozstania? Co będzie, gdy okaże się, że Lorenzo jednak żyje?

Być może ten opis z okładki dużo zdradza, ale to on mnie skłonił aby sięgnąć po „Migdałową Madonnę”, co w efekcie dało mi wspaniałą lekturę. Poczytajcie:

Zbyt wielu poszło na wojnę i nie wróciło. Tak też było z mężem Simonetty. Do tej pory jej beztroskie życie zmieniło się, poznała teraz smak cierpienia, wisi nad nią groźba nędzy. Dlatego też decyduje się na dość radykalne kroki: udaje się po pomoc do Żyda Manodoraty oraz przyjmuje propozycję by pozować za pieniądze do portretu malowanego przez ucznia da Vinci.

Simonetta wykreowana została jako młoda, odważna, nie bojąca się uczuć, dostojna dziewczyna. Z początku cierpiąca po utracie ukochanego męża, z czasem  powoli zakochuje się w malarzu, co budzi w niej rozterki i wątpliwości, ponieważ chce być w porządku wobec siebie i innych. Publiczny skandal jednak mrozi tą ledwo kiełkującą miłość, tą nić porozumienia, która wyrosła między nimi, „oczy świata na nich zwrócone, osądzają ich”.

Jak dla mnie szalenie interesującą postacią był Manodorata- przez resztę społeczeństwa uważany za „wcielenie diabła” ze względu na wyznawaną przez siebie wiarę oraz ponieważ zajmował się biznesowymi interesami. Autorka dała za pomocą jego losów dające do myślenia oraz realistyczne przykłady ksenofobii: przerażające plotki, prześladowania, aż w końcowym efekcie to, co się wydarzyło.

„Miłość i wiara rzeczywiście pokonują śmierć. My, Żydzi, wiemy o tym lepiej niż inni.”

W powiązaniu z historią w/w bohaterki biegnie opowieść o Nonnie i Amarii, które pewnego dnia biorą pod swój dach wycieńczonego mężczyznę. Przybysz Sevaggio, tak wpasuje się w ich życie, że nawet wyleczony zostaje u nich, pomagając im. Ale kim jest? To łatwo się domyślić, ale to sprawiło, że z jeszcze większą niecierpliwością czytałam tą opowieść, aż do finału-który udanie kończy „Migdałową Madonnę”.

Bohaterowie dojrzewają: uczą się odpowiedzialności za drugą osobę, zmienia się ich życie (zarówno głównej bohaterki, ale też malarza Bernardina, czy Amarii), które toczy się dalej, choćby chciało zatrzymać się czas. Dzięki temu dostajemy lekturę pełną emocji, różnorodnych uczuć (od miłości, przyjaźni, wybaczenia, żalu, nienawiści, zemsty) oraz wewnętrznej duchowej metamorfozy. Możemy zobaczyć jak wdzięczność i dobroć mogą ogrzać i uzdrowić skamieniałe serce. Ta historia to nie tylko historia romansu, to historia o życiu i poszukiwaniu miłości- słowa, które może znaczyć wszystko i nic. Ukazuje, że nawet dobrzy ludzie nie są bez wad i win, a do szczęścia nie ma łatwej drogi, ponieważ świat okrutnie może stanąć ku temu na przeszkodzie. Miłość może trwać wiecznie, choć przychodzi taki dzień, że każdy być może zostanie sam.

„Wierzyli w sprawę, za jaką umierali. Wydaje ci się być może, iż w nic nie wierzysz? Każdy musi w coś wierzyć. Jest chyba w twoim życiu, signor, coś tak ważnego, albo ktoś, że dla tego czegoś lub kogoś poszedłbyś na śmierć, czyż nie tak?”

Życie i śmierć, piękno i brzydota, bogactwo i ubóstwo, dobro i zło splecione obok siebie w Lombardii w epoce włoskiego renesansu, do tego odwzorowanie realiów XVI wieku: wojny włoskie, przedstawienie nastrojów społecznych, kwestie wiary- to kwintesencja tejże lektury.

Całość jest po prostu świetna, porywająca, czyta się jednym tchem. Mamy i chwile rozbawienia (głównie za sprawą bezpośredniego Bernardina), chwile  silnego wzruszenia (losy Manodoraty), być może wraz z malarzem nauczymy się dostrzegać to, co ludzkie, a nie tylko to, co święte. Ten piękny styl, miejscami jakby poetyckie frazy sprawia, że brzydota staje się pięknem, pozwala czytelnikowi zatopić się w mądrych słowach. Polecam, nie omińcie „Migdałowej Madonny”.

OCENA: 5,5/ 6