"Zeznanie" John Grisham

Autor: John Grisham

Wydawca: Amber
Rok: 2011
Stron:416

Donté Drumm spędził dziewięć lat w celi śmierci. Za cztery dni wyrok zostanie wykonany. I nagle prawdziwy morderca przyznaje się do winy. Ale dzieje się coś niewyobrażalnego. Nikt nie chce wysłuchać jego zeznania. Maszyna już została wprawiona w ruch. Zegar tyka. Do egzekucji zostają godziny… Potem minuty...
Dwóch ludzi, którzy nigdy wcześniej się nie spotkali, zaczyna wyścig z czasem. Przeciwko sobie mają sędziów, prokuratorów, policjantów, polityków. Za sobą – zeznanie prawdziwego mordercy. Ale nie wiedzą, dlaczego naprawdę chce je złożyć…

„Od początku wiemy kto zabił. Do końca nie wiemy kto zginie.”

Jeśli wierzycie, że prawo jest zawsze sprawiedliwe, to zapraszam do lektury „Zeznania” Grishama, która zrewiduje Wasze poglądy. Ukaże jak życie ludzkie może zależeć od zeznań niewiarygodnych świadków oraz obraz bezprawnego i bezwzględnego systemu. Czy da się uratować niewinnego?

Bohaterowie są nader ciekawi: Flack to zdeterminowany adwokat, który walczy o najgłośniejszą sprawę w swojej karierze- chce wstrzymać egzekucję, bo stawką jest życie człowieka. Tym niewinnym jest czarny chłopak Donte, skazany na 9 lat odsiadki za przestępstwo popełnione przez kogoś innego, obecnie przebywa osamotniony w celi śmierci.

„Liczysz dni i patrzysz jak upływają lata. Liczysz dni, a potem już nic nie zostaje. Pytasz siebie w ostatni poranek, czy naprawdę jesteś gotów.”

A mordercą jest Boyette, którego bez trudu można zakwalifikować jako psychopatę i mordercę, lecz był także człowiekiem, który ma pragnienie by zrobić to, co trzeba. Ciąży mu brzemię niewyznanego grzechu. Poznajemy z jego ust jego przeszłość i nie można mu odmówić, że w tym co mówi, tkwi pewna doza prawdy: system sprawiedliwości dla nieletnich najczęściej tworzy zawodowych kryminalistów.

„Nie wybierałem, że taki jestem.”

„Społeczeństwo chce zamknąć i wyrzucić klucz, ale nie rozumie, że w końcu wychodzimy. A kiedy wychodzimy nie jest fajnie.” 

Także pojawia się postać Reevy, matki ofiary, która wręcz etapuje cierpieniem, co ukazuje całemu światu. Chce być przy egzekucji, ale wg niej to nie będzie koniec, bo końca nie ma. No i pastor- bohater czy wspólnik przestępstwa?

Gdy kłamca mówi prawdę nikt mu nie wierzy- kreacja Boyett mrozi krew w żyłach, a uwierzyć mu oznacza zatrząść systemem. Wprawdzie wszystko się liczy, ale wzbudzanie nadziei może nie mieć sensu. Bo najistotniejsze jest to, czy można wstrzymać egzekucję. Zegar nie wstrzymuje biegu. Tyka coraz głośniej. Czy nadejdzie sprawiedliwość i co ona dokładnie oznacza? Z czasem coraz większe tempo i zaangażowanie emocjonalne sprawiają, że trudno oderwać się od tej książki, a Grisham kilkakrotnie serwuje nam „mocne uderzenia” suspensu.

Z pewnością lektura tego thrillera prawniczego nasuwa wiele pytań i wzbudza emocje: Co motywuje Boyette do jego wstrząsającego zeznania, dlaczego teraz, co chce zyskać? Patrzymy na matkę, która traci dziecko, widzimy ludzi, którzy boją się o posadę, życie. Patrzymy na tych, którzy kochają i nienawidzą. Dla niektórych gorsza jest myśl, że ich kariera jest skończona, niż to, że mogliby oskarżyć niewinnego człowieka.

Pisarz prezentuje (czasami z gorzką ironią) niezwykle szokującą prawdę o amerykańskim systemie prawnym: jak można uwierzyć zeznaniu wymuszonemu przez policję, czy samo prawdopodobieństwo, że to „ten” wystarczy, by skazać człowieka. Do tego stronniczy sędziowie, zaślepiony prokurator, którzy tak dużo zainwestowali w to skazanie, że przymykają oczy naprawdę, nie cofają się. Czy przyznają się do błędu? A ludzie przecież mają nadzieję na sprawiedliwy wyrok, chcą wierzyć, że ten system działa. Nie można też nie wspomnieć o kontrowersjach związanych z samą karą śmierci- jej celowością i zasadnością. Jeśli zabójstwo jest złem, to dlaczego wolno nam zabijać?

„Ludzie chcą kary śmierci- jakieś 70% w tym stanie [Teksas]- a nie mają pojęcia, ile za nią płacą.”

W szerszym kontekście występuje także wątek rasowy, religijny- społeczne niepokoje, demonstracje.

Powieść Grishama pozwala sobie wyobrazić niewyobrażalne. Myślę, że będzie dobrą lekturą nie tylko dla sympatyków thrillerów prawniczych.

OCENA: 5/6

 Kryminalne Wezwanie