"Altana" - Mary Nichols

Autor: Mary Nichols

Wydawca: Świat Książki
Rok: 400
Stron: 2012

Pomimo, iż nie przepadam za książkami osadzonymi w okresie wojny, to „Altana” zauroczyła mnie już od pierwszej strony. Jest to świetnie napisana powieść o losach dwóch kobiet i ich rodzin, których losy splatają się ze sobą w zadziwiający sposób.

Helen, córka arystokraty, mężatka, wdaje się w romans z innym mężczyzną, Olivierem. Emocje biorą górę nad rozsądkiem. Po wyjeździe ukochanego na front, okazuje się, że Helen jest w ciąży. Jej zdegustowany ojciec wysyła ją do ciotki do czasu rozwiązania, a po porodzie dziecko oddaje się do adopcji, mimo sprzeciwów i cierpienia bohaterki. Na dodatek brakuje wieści po Olivierze…

Laura, młoda pielęgniarka ma wyjść za mąż, za lotnika Roberta. Jest zakochana, ale też pełna niepokoju, bo jej narzeczony pochodzi z wyższej klasy społecznej. Jednak przed samą niemal ceremonią ślubną zdarza się tragedia: jej ukochany ginie w trakcie akcji. Laura jest załamana, martwi ją perspektywa przeszłości, a to jeszcze nie koniec jej problemów… Jak sobie poradzi dalej, jak zmieni się jej życie?

Los zatacza koło. Te dwie kobiety i dwie historie, które w pewnym momencie łączą się w pobliżu altany. Już prawie na samym początku dowiadujemy się, co łączy Helen i Laurę, potem jednak dochodzą kolejne aspekty tej sprawy, a czytelnik jest ciekawy co z tego wszystkiego wyniknie. Jak zakończy się spotkanie twarzą w twarz z trudną przeszłością, czy bohaterowie wyjdą z tej konfrontacji zwycięsko?

Autorka nie skupia się na wojnie jako takiej, nie męczy jej opisami. Zamiast tego stworzyła wyraziste tło historii, przedstawiając tylko te wydarzenia z wojny, które miały wpływ na bohaterów. Wprowadza czytelnika w zwykłe realia życia w tamtych, burzliwych czasach: niepokój, strach o życie swoje i rodziny, gdzie „zmęczenie to choroba narodu”. Wojna dzieli ludzi, ale i wojna ich łączy, takie jest także przesłanie tej powieści. Bo wszyscy muszą ryzykować, ale także chwytać każdą chwilę szczęścia. Ludzie wytrzymują wojnę, bo muszą, nie mogą również użyć czarodziejskiej różdżki i naprawić tego, co się wydarzyło. Również mamy wgląd w obraz powojennego kalectwa i uczenia się życia na nowo, po zniszczeniu.

„Zrobimy to, co niezliczone rzesze ludzi robiły przez wieki, co wielu ludzi robi teraz i będzie robić, póki to wojna się nie skończy, pozbieramy się i będziemy żyć dalej.”

Skłoniła mnie do refleksji nad życiem ludzkim uniwersalna wymowa historii bohaterów. Na przykładzie Helen widzimy, że nie można odzyskać straconych lat, ale można sprawić, że w przyszłość będzie się spoglądać z niejaką dumą i szczęściem. Ciekawe jest też pytanie, jakie pisarka stawia w książce, mianowicie, czy mamy prawo potępiać innych, gdy również wina plami naszą duszę? Czy mamy prawo oceniać drugą osobę? W fabułę książki wplecione są także wątpliwości odnośnie wyznania bolesnej prawdy, co osobiście mnie szczególnie zainteresowało. Bohaterki stawały przed dylematem: żyć w zakłamaniu i udawać, że pewnych rzeczy nie było, czy też wyznając prawdę przynieść cierpienie tym, których ta prawda dotyczy. I czy istnieje właściwy sposób na wyjawienie prawdy? Autorka podjęła również i ten ciekawy, a zarazem kontrowersyjny temat.

Kolejny atut tej książki to genialnie przekazane ludzkie emocje: bohaterowie czują, cierpią, przez co wydają się prawdziwi. Poznajemy tajemnice i decyzje, które rzutują na całe ich życie oraz ich różne postawy życiowe. 

Pisarka pokazała również ówczesne tematy tabu. Dezaprobatę, uprzedzenie otoczenia na widok niezamężnej kobiety z dzieckiem, o tym jak związanie konwenansami i obietnicami złożonymi pod przymusem, może unieszczęśliwić człowieka.

Dla mnie ta pozycja nie była przewidywalna (no może trochę przy końcu, co jednak mi nie przeszkadzało w najmniejszym stopniu). W pewnym momencie pada określenie „tykająca bomba zegarowa”, bo tajemnice plus zawoalowane uwagi, w końcu gdzieś zaprowadzą bohaterów tej książki.

Zakończenie, nie jest to nic przelukrowanego, lecz taki życiowy happy end, dający nadzieję, że po tragicznych przeżyciach przyjdzie moment, kiedy można być szczęśliwym, ze świadomością, że szczęście nie będzie trwało wiecznie, ale gdy trwa, to należy się nim cieszyć.

„Altana” to wielopłaszczyznowa, malownicza powieść obyczajowa, osnuta na wątku wojennym w Anglii, ukazująca trudne decyzje, skomplikowane ludzkie tragedie oraz misternie pogmatwane życie. Bolesne straty, sekrety, nadzieja o lepszą przyszłość, siła uczuć, zrozumienie… Jeśli macie na to ochotę, to ta książka Mary Nichols będzie doskonałym wyborem.

OCENA 5,8/6